بازخوانی یک تجربه – مداخلات مرمتی پُشت بام خانه‌ی فیلی شیراز

چکیده:

خانه‌ی فیلی در محله‌ی گود عَربان شیراز از خانه‌‌های قاجاری است که در دوره‌های بعد بازسازی و مداخلاتی در آن انجام گرفته است. بعد از قاجار، بنای فوق به‌دلیل عدم رسیدگی استفاده‌کنندگان، متحمل آسیب‌های فراوانی شده است. هدف اصلی این پژوهش شناخت ویژگی‌های آن و مرمت بخش‌های آسیب دیده‌اش از جمله پوشش‌ها و نشست‌های بنا در کنار معرفی و ارائه‌ی جزئیات پوشش بنا به منظور سبک‌سازی، مرمت و استحکام‌بخشی آن است. به‌همین منظور در راستای رفع و بهبود عوامل ذکر‌شده اقدامات انجام گرفته شامل: سبک‌سازی پشت‌بام و برداشتن خاک‌آوار، تعویض تیرهای ‌فرسوده و موریانه‌‌خورده و استحکام‌‌بخشی دیوارها است. در مرمت پشت بام پس از سبک‌سازی بنا بر اساس ویژگی کاربردی مصالح اولیه‌ی بام، از مصالح جدید استفاده شده است. به طور مثال از تخته کوبی روی تیرها به جای نی، قرارگیری لایه‌ی پلاستیک روی تخته کوبی به جای حصیر، پوکه‌ی معدنی به جای خاک آوار، و در انتها یک لایه ماسه سیمان و عایق رطوبتی به جای کاهگل استفاده شده است.

Abstract: Fili House in Goud region of Shiraz city is a Qajarid building which has found reconstruction and intervention in later periods. After Qajarid era, because of the neglect of the users, this house suffered lots of decays specialty in roofs and dados. The main objective of this paper is an investigation about structure and present details of the building cover for restoration and consolidation of roofs. Measures taken to improve the factors cited include: lightening the roof, taking the debris away, replacement of worn timbers and strengthening the walls. During the restoration of the roofs, after the lightening the building according to the practical properties of the old building material, renovation has been done using new material; for example roof lathing on rafters instead of bulrush, replacement of plastic layer on a straws lathing instead of straw, pozzolans instead of soil debris and finally a cement layer with insulation instead of thatch.