حفاظت از صدف‌ها و اشیاء صدفی (با نگاهی به کاوش‌های باستان‌شناسی و موزه‌ها)

پوسته‌های آهکی نرم‌تنان دریازی به‌ویژه صدف‌ها از جمله مواد استفاده شده در ساخت آثار و آلات تزیینی‌ در ادوار مختلف تاریخی بوده‌اند. به نحوی که آثار متنوعی از این پوسته‌ها در کاوش‌های باستان‌شناسی‌ محوطه‌های تاریخی به دست آمده است. امروزه این آثار به همراه نمونه‌های طبیعی زیبا و نادری که هرروزه به‌ ساحل ریخته می‌شوند در بسیاری موزه‌ها و مجموعه‌ها نگهداری می‌گردند. با توجه به ماهیت شیمیایی صدف‌ها که ترکیبی از دو جزء معدنی (کربنات کلسیم) و آلی (آمینواسیدها) هستند نحوه‌ی حفاظت و نگهداری آنها در محوطه‌های باستان‌شناسی و موزه‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است، زیرا کلیه‌ی آثار صدفی به مواد و محیط‌های اسیدی حساسیت ویژه دارند و در مجاورت آنها دچار آسیب‌های جدی می‌شوند. مهم‌ترین تخریب‌ موزه‌ای صدف‌ها بیماری باینز (شکفتگی نمک‌های با پایه‌ی استات) است که به سبب نشر بخارهای اسیدی از قفسه‌های چوبی مخازن و ویترین‌های موزه در محیط‌های مرطوب ایجاد می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد، بهترین راه‌کار مقابله با این بیماری پیش از پدیدآمدن و اقدامات درمانی، حفظ شرایط بهینه و رعایت‌ استانداردهای ذخیره‌سازی در انبار و نمایش صدف‌ها می‌باشد. لازم به ذکر است، به علت نتایج مثبتی که‌ استحکام‌بخش‌ها و پوشش‌های اکریلاتی در حفاظت صدف‌ها از خود نشان داده‌اند، امروزه به عنوان شایع‌ترین‌ مواد در مرمت آثار صدفی مورد استفاده قرار می‌گیرند.