ارائه‌ی طرح حفاظتی جهت کف‌نگاره‌ی یافت‌شده در سایت شهر گور

حجم انبوهی از آثار تاریخی، آن دسته از تزییناتی هستند که ارتباط و وابستگی نزدیکی با معماری داشته و در هویت بخشی به فضای معماری موثر واقع شده اند. نمونه‌ای از این تزیینات نقا­شی­هایی هستند که برروی دیوار، سقف و کف بناها قرارگرفته اند. تزئین کف‌ها در منازل خصوصی یا در مکان‌های عمومی ایران، در اعصار پیشین ناشناخته نبوده است. همان‌طور که در منابع تاریخی ذکر شده بقایای رنگ و توجه به تزیینات کف بنا قرن‌ها قبل از ساسانیان، در ایران وجود داشته است. حفاظت از این تزیینات به دلیل هویت وابسته شان راهکارهایی ویژه و همخوان با شرایط هر بنا یا محوطه را می طلبند. پژوهش حاضر به بررسی یک نمونه نقاشی غیرمنقول که با عنوان کف­نگاره معرفی گردیده است، واقع در سایت حفاری شده شهرگور فیروزآباد می­پردازد. با توجه به اهداف پروژه مبنی بر شناخت مواد و مصالح، شناخت آسیب­­ها و بررسی راهکارهای حفاظتی رساله حاضر در چهار فصل تنظیم گردیده است. به کمک روش­های آزمایشگاهی و دستگاهی از جمله XRD, XRF, SEM, FTIR اقدام به شناسایی لایه­های نقاشی و تکنیک اجرای اثر گردید. در پی اتمام حفاری و پس از گذشت پنج سال از حفاظت اولیه، اثر مذکور بطور مجدد دچار تخریب گشته و رو به زوال می­باشد. در همین خصوص با توجه به بررسی اقلیم محیط و عوامل آسیب­رسان، بیشترین علل تخریب نقاشی از سطح زیر تکیه­گاه شناسایی گردید. در بحث حفاظت با توجه به بررسی مبانی نظری در رابطه با حفاظت از نقاشی­های غیرمنقول واقع در سایت­های باستان­شناسی، سه نوع رویکردکلی برشمرده شده است. در نهایت پروژه با نظری به روش­های جدید حفاظتی هفت طرح آلترناتیو جهت حفاظت از کف­نگاره شهرگور پایان می­یابد.