تخریب نوری الیاف پشمی در بافته‌های تاریخی و حفاظت آن

وجود نور و استفاده از آن برای رویت اشیاء تاریخی و موزه‌ای اجتناب ناپذیر می‌باشد، از طرف دیگر کنترل نور از نظر شدت و زمان تابش و نوع اشعه، برای حفاظت و نگهداری از آثار کاملاً ضروری و لازم است. لذا موضوع اصلی این پروژه، نحوه‌ی حفاظت و نگهداری از آثار در برابر نور است، چرا که بسیاری از آثار تاریخی و از جمله بافته‌های قدیمی، به‌شدت نسبت به نور حساس بوده و تأثیر پذیرند و در شرایط موجود (به استثنای برخی موارد خاص) نیز توجه جدی به تأثیر نور بر اشیاء و آثار قدیمی نمی‌شود. این پژوهش، جنبه‌های علمی در حوزه‌ی نور و مسائل فنی مربوط به منابع نوری را بررسی می‌نماید تا از این رهگذر میزان تأثیر نور، شدت تخریب آن و شیوه‌های کنترل این فرسایش را با استفاده‌ی صحیح از منابع نوری بر روی الیاف پشمی تبیین نماید. اهداف اصلی و مهم این پژوهش شامل مطالعه و معرفی منابع نوری استاندارد، شناسایی و تبیین ابعاد و گستردگی فرسایش و تخریب ناشی از نور بر روی الیاف پشم، بررسی میزان تخریب ناشی از نور (تأثیر پارامترهای شدت و زمان تابش) و بررسی مکانیزم‌های تخریب ناشی از نور (واکنش‌های فتوشیمیایی) هستند. روش تحقیق بر مبنای مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای، بررسی شرایط موجود چند موزه از طریق پژوهش پیمایشی و بررسی آزمایشگاهی موضوع، استوار می‌باشد. نتایج به‌دست‌آمده از این پژوهش ضمن تأمین اهداف پیش‌بینی‌شده، فرضیات مسأله را نیز تایید می‌نماید. نظر به اینکه مطالعات انجام‌شده در ایران پیرامون موضوع نور و نورپردازی موزه‌ها بسیار اندک بوده و تکنولوژی منابع نوری مدرن و جدید و دانش تولید آن در کشور وجود ندارد، روش راهبردی این پژوهش برای کنترل نور، حفاظت پیش‌گیرانه با نگاه به مؤلفه‌های مربوط به سطوح روشنایی محیط می‌باشد. این دست‌آورد کمک خواهد کرد تا ضمن حفاظت از تأثیر تخریبی نور در جرم و ماده‌ی آثار موزه‌ای، روشنایی محیط به گونه‌ای تامین شود تا جلوه‌های هنری و ارزش‌های زیبایی‌شناسی اثر ،که هویت و اصالت آثار را رقم می‌زند، محفوظ مانده و اشیاء تاریخی به صورت آنچه که واقعاً باید باشند، در معرض دید و نمایش قرار گیرند، لذا برای دستیابی به این مهم، راهکارهایی ارائه شده است. (ویرایش چکیده: نشریه‌ی دانش مرمت و میراث فرهنگی)