حفاظت پیراهن منسوب به نادعلی دوره‌ی صفویه

گسترش اسلام در ایران و رسمی شدن مذهب شیعه در دوره‌ی صفویه، موجب تحول نگرش در آثار هنری و ایجاد نقوش، طرح‌ها و رنگ‌هایی شده که پیش از این دیده نمی‌شد. از جمله این تحولات، ورود کتابت در سایر آثار هنری مانند منسوجات است که در دوره‌های بعدی نیز ادامه داشته و یکی از نمونه‌های بارز آن، پیراهن منسوب به نادعلی است که مشتمل بر آیات قرآن، اسماء خداوند و ادعیه می‌باشد و به نظر می‌رسد برای برآورده‌شدن حاجات، طی مراسمی خاص پوشیده می‌شده است. بررسی‌های انجام‌شده بر روی کتیبه‌ی سنه‌ی اثر نشان می‌دهد که این اثر بر خلاف اسناد ثبتی آن مربوط به دوره‌ی زندیه و هم‌زمان با حکومت کریم‌خان زند می‌باشد. این پیراهن به لحاظ آیینی‌بودن مورد استفاده‌ی بسیار قرار گرفته است که پیامد آن آسیب‌های گوناگونی است که در اثر شرایط محیطی و خواص ذاتی لباس به آن وارد شده است. دست‌یابی به فن‌شناسی و آسیب‌شناسی اثر و استفاده از بهترین شیوه‌ی مرمتی متناسب با اثر، شرایط لازم جهت حفاظت آنرا فراهم می‌کند. مطالعات آزمایشگاهی و آنالیزهای انجام‌شده در فن‌شناسی اثر مشخص کرد که شکل‌گیری آن به شیوه‌ی کتابت و با استفاده از رنگ‌ها و مواد مصرفی در این شیوه بوده و با بررسی آسیب‌های ایجاد‌شده، سعی بر کنترل و جلوگیری از ادامه‌ی روند تخریب در این لباس شد. شرایط محیطی مناسب و حفاظت پارگی‌ها، کمبودها و شکاف‌ها از اقداماتی است که صورت گرفته است. با مطالعه و بررسی روش‌های حفاظتی در مقالات و متون علمی مربوطه و مراکز مرمتی از جمله بخش‌های حفاظت بافته‌ها، در برخی موزه‌های بزرگ مانند موزه‌ی دهلی نو و صحبت‌های حضوری مدیریت موزه‌ی ملی ایران و مدیریت بخش حفاظت بافته‌ها در موزه‌ی بریتانیا در مورد آثار مشابه، که نقطه نظر مشترکی را در رابطه با استفاده از روش دوخت که نیاز به مواد و ابزار خاصی نیز ندارد، مطرح کرده، شیء مورد بحث حفاظت شده و در نهایت اثر در شرایط مطلوب حفاظتی قرار گرفت. (ویرایش چکیده: نشریه‌ی دانش مرمت و میراث فرهنگی)