پژوهشی در مبانی و اصول حفاظت و مرمت دیوارنگاره‌های تاریخی-فرهنگی با نگرش ویژه بر دیوارنگاره‌های تصویری دوره‌ی صفویه در اصفهان

این رساله مشتمل بر چهار فصل است که در فصل اول آن مروری بر سیر تحول دیوارنگاری در ایران از دوران پیش از تاریخ تا آخر دوران صفویه خواهیم داشت. در فصل دوم به شرح فنون مختلف به‌کار گرفته‌شده و فن‌آوری در نقاشی دیواری ایران به ویژه دیوارنگاری دوره صفویه پرداخته شده است؛ در این فصل اجزا مختلف تشکیل دهنده نقاشی‌های دیواری و مراحل اجرای دیوارنگاره‌ها توضیح داده شده است و در بخشی نیز مطالعات تجربی و بررسی عملی که بر روی شیوه اجرای نقاشی‌های تمپرا دوره صفوی انجام داده ایم را به طور جداگانه شرح می‌دهیم. لازم به توضیح است که به سایر مطالعات تجربی و بررسی‌های انجام گرفته به صورت عملی، در بخش‌های دیگر اشاره نموده ایم. آسیب‌شناسی نقاشی‌های دیواری موضوع بحث فصل دیگری از این پایان‌نامه است که در طی آن فرآیندها و عوامل مختلف آسیب‌رسان و نحوه اثرشان بر نقاشی‌های دیواری مورد بحث قرار گرفته است. فصل چهارم این رساله به موضوع حفاظت و مرمت دیوارنگاره‌های تاریخی- فرهنگی اختصاص داده شده است. در این فصل با بهره‌گیری از تجارب و دیدگاه‌های متخصصین و صاحب‌نظران کشورمان و همچنین جمع آوری اطلاعات از طریق بیش از ۳۰ مرکز علمی و تخصصی حفاظت و مرمت در کشورهای مختلف جهان، مبانی و اصول لازم‌الاجرا در حفاظت و مرمت نقاشی‌های دیواری تاریخی- فرهنگی را شرح داده ایم؛ در این فصل پس از ارائه تعریفی از واژه‌ها و مفاهیم کلیدی مورد استفاده و رایج در زمینه حفاظت و مرمت نقاشی‌های دیواری و اشاره‌ای به مبانی نظری و اصول حفاظت آثار فرهنگی، به شرح دقیق و نحوه اجرای اصولی مهمترین اقداماتی که در فعالیت‌های حفاظتی مرتبط با دیوارنگاره‌ها ضرورت می‌یابد، پرداخته ایم. این اقدامات شامل مطالعه و بررسی و آزمایشات مختلف اعم از مطالعات باستان‌شناسی، فنی و آسیب‌شناسی، روش‌های دستگاهی مورد استفاده در مطالعات حفاظتی (مطالعات در محل، مطالعه بررسی شرایط محیطی، مطالعات در آزمایشگاه‌های تخصصی)، مستندسازی، استحکام‌بخشی و تثبیت، انتقال و جابه‌جا نمودن، تمیز کردن، نمک‌زدایی، موزون‌سازی و بازسازی نواحی کمبود و موارد دیگر می‌باشد.