حفاظت و مرمت اضطراری آرایه‌های معماری اتاق شاه نشین خانه ارم یزد

استحکام‌بخشی اضطراری آرایه‌های معماری در بیشتر مواقع در راستای اهداف مرمت بناهای تاریخی صورت می‌گیرد به همین منظور مرمتگر آرایه‌های معماری می‌بایست شرایط ایمن را از جهت حفظ آرایه‌های موجود در اقدمات مرمت بنا ایجاد کند خانه ارم یزد یکی از بناهای قاجاری شهر یزد بوده و قرار بر احیا و کاربری یافتن دارد؛ این بنا در بخش شاهنشین دارای آرایه‌های گچی آینه و شیشه‌ای و همچنین دیوارنگاره با نقوش گیاهی و کتیبه نوشتاری است به دلیل آسیب‌های موجود در لایه‌های مختلف آرایه‌های معماری این بنا امکان استحکام‌بخشی سازه‌ای و مرمت قسمت‌های فرسوده را برای مرمتگران بنا دشوار کرده بود به طوری که در صورت انجام هر گونه اقدامات مرمت سازه‌ای امکان تخریب آرایه‌های معماری وجود داشت؛ چرا که ترک‌هایی که نشان از حرکت سازه دارد موجب جدایش و سست شدن آرایه‌ها از بخش لایه زیرین خود که شامل تکیه‌گاه آجر) آستر (کاهگل) و بستر (گچ) شده است که نیازمند استحکام‌بخشی است؛ کل سطح دیوارها به جز دیوار سقف در خانه ارم یزد دارای اندود گچی الحاقی بوده که باعث پنهان شدن بخش‌هایی از آرایه‌های گچی و دیوار نگاره شده است؛ از این رو نیازمند مشخص‌سازی آرایه‌های پنهان در بخش‌های مختلف با انجام سونداژهایی در دیوارهای اتاق شاه نشین خانه ارم یزد است. در برخی از نقاط دیوارها نیازمند استحکام‌بخشی دقیق از جانب مرمتگران ابنیه است ولی در این نقاط گفته شده دیوارنگاره وجود دارد که امکان هر گونه اقدمات استحکام‌بخشی را محدود کرده است. برای این منظور دیوارنگاره‌ها در نقاط ذکر شده می‌بایست از دیوارها جدا و نگهداری شده و بعد از اقدمات استحکام‌بخشی سازه‌ای دوباره به مکان اصلی خود جای گذاری شوند. در این مقاله شرح کامل اقدامات عملی استحکام‌بخشی اضطراری انجام گرفته بر روی آرایه‌ای معماری خانه ارم یزد ارائه شده است.