در تاریخ ما ایرانیان، آتشکدهها و آتشگاهها گره خورده با فرهنگ غنی و مظاهری از آن مانند جشن بین المللی نوروز هستند؛ آنچنان که حکیم فردوسی، آتشکده را به غیر از محلی برای نیایش و مراسم مذهبی، مقری برای برگزاری جشن نوروز و جشن سده معرفی میکند. طلیعه نوروز برای حوزه تمدنی ایران آنچنان خوشیمن و مبارک بوده و هست که از دل زمستان انتظار آن را میکشیم و مقدمات آن را در جشن سده یادگار اساطیری هوشنگ جستجو میکنیم. چنین ترکیب جالب توجهی از نوروز، جشن سده و آتشکده زیبایی این ویژهنامه را دو چندان میکند. بخصوص اینکه این ویژهنامه اندک زمانی پس از جشن سده منتشر شده و در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.
آنچنان که میدانیم بخش عمدهای از ثروتهای فرهنگی ما متعلق به پیش از اسلام است، که در قالب بناهایی مانند: معابد، آتشکدهها، چهارطاقیها و آتشگاهها در فهرست میراث فرهنگی کشور و حتی فهرست میراث جهانی قرار گرفتهاند. از اینرو پژوهش در این زمینه برای پی بردن به جنبههای ناشناخته و قابل بحث در روشن شدن ویژگیهای فرهنگی و معنوی ایران باستان ضرورت دارد. این ویژهنامه برای مخاطبان و علاقمندان به این حوزه پیامی جدی با خود دارد و آن اینکه جای خالی چنین آثاری در میان متون امروزی ما خالی است؛ این مهم بدان معنا میتواند تعبیر گردد که در طی سالیان گذشته آثار بسیار زیادی کشف، ثبت و کاوش شده و اطلاعات جدیدی به دست آمده است که بعضاً برخی از نظرات گذشته را گسترش داده و یا رد نموده یا اینکه تردیدهای جدی به آنها وارد کرده است. به علاوه نظرات جدید در کاربری این قبیل ابنیه مطرح گردیده که جای آن دارد در غنیتر نمودن ابعاد این نظریهها مطالعات بیشتری صورت گیرد. آنچه در ادامه خواهید دید بعد از ویژهنامه آذرکدههای آندره گدار فرانسوی و همکارانش در سال ۱۹۳۸ ميلادی، دیگر بار به این موضوع مهم به صورت اختصاصی میپردازد؛ از اینرو جای ستایش دارد که گروهی علاقمند، آثار پژوهشی خود را در این قالب ارائه میکنند. هم از اینرو خواندن این اثر شایسته را به مخاطبان نشریه پیشنهاد مینمایم.
این ویژهنامه در حوزه معماریِ آتشگاهها و آتشکدههای ایران است که جناب آقای مهندس یاغش کاظمی و عزیزانی مانند میلاد وندائی، رؤیا تاجبخش و فاطمه گلدار نتایج جدیدترین تحقیقات خود را در آن به انتشار رسانیدهاند. دست اندرکاران دوفصلنامه تخصصی دانش مرمت و میراث فرهنگی مفتخرند که ویژهنامه آتشکدهها و آتشگاههای ایران را به عنوان نخستین ویژهنامه خود در نظر گرفته و امیدوار هستند ویژهنامههای دیگری را در زمینههای فرهنگ و هنر ایران و همچنین حفاظت و مرمت میراث فرهنگی ساماندهی نمایند تا از طریق راهبرد دسترسی آزادِ مقالات بتواند هر چند اندک در این زمینه مثمر ثمر باشد (متن از مهدی رازانی).
فهرست مقالات:
سخن مدیر مسئول (مهدی رازانی)
سخن سردبیر ویژهنامه (یاغش کاظمی)
چهارطاقی: سابقۀ کاربرد واژه و صورت (فاطمه گلدار)
اردشیر خوره، پایتخت مذهبی ساسانیان (میلاد وندائی و رؤيا تاجبخش)
چهارتاقیها و آتشخانههای ايران (یاغش کاظمی)
برای دانلود نشریه مراجعه کنید به: http://www.aui.ac.ir/index.php/fa/rsch