محمدبن ابیبرکات جوهری نیشابوری (592 ﮪ.ق)
جواهرنامهی نظامی
ویرایش (/به کوشش) ایرج افشار، محمدرسول دریاگشت؛ میراث مکتوب؛ تهران؛ 1383
این کتاب در سال ۵۹۲ هجری در مورد سنگها و مواد معدنی نوشته شده است. یکی از بخشهای این کتاب در مورد ترکیب و نحوهی ساخت بدنههای موسوم به گل سنگی است. او در این کتاب از گِلی به نام “گِل پدری” نام میبرد که از نسلی به نسل بعد منتقل میشده تا خواص مطلوب برای ساخت بدنههای سرامیکی را به دست آورد. مهمترین مطلب این کتاب در مورد سرامیکهای تاریخی شامل مطالبی در رابطه با صنعت کاشیگری، لعاب و میناهای رورنگی است. در این کتاب بیش از بیست دستورالعمل در رابطه با ترکیب و فن تلویحات وجود دارد که اشاره به تزییناتی دارد که امروزه به نام زرین فام مشهور شده است. این دستورالعملها متنوعتر از دستورالعمل ابوالقاسم کاشانی در مورد زرین فام است.