آسیب‌شناسی بافت در فرآیندهای حفظ و مرمت نقاشی پایه‌ای با نگاهی به آثار پیشگامان نقاشی معاصر اصفهان

بافت به عنوان یکی از عناصر هنرهای تجسمی، توجه ویژه‌ی ‌هنرمندان، به‌خصوص هنرمندان معاصر را به خود جلب کرده است. از زمان پیکاسو و براک و با ورود موادی غیر از رنگ به نقاشی، این مسأله حائز اهمیت فراوان می‌شود. شناخت بافت و نحوه‌ی به‌وجودآمدن آن ما را در نحوه‌ی حفظ و مرمت آن یاری خواهد کرد. چگونگی تشکیل بافت و مواد مورد استفاده برای خلق اثر در نوع و نحوه‌ی ورود آسیب بدان موثر است. نقاشان معاصر، غیر از بافت‌های آماده که با تلاش پیکاسو و براک وارد عرصه‌ی نقاشی شده بود، از تکنیک‌هایی برای به وجود آوردن تاثیرات بافتی بیشتر بهره جسته اند. برخی نقاشان نیز که از مواد معمول استفاده کرده اند، با تکنیکی غیرمعمول از آن بهره جسته اند، مثلاً بافت خاصی ناشی از لخته رنگ‌ها در نقاشی امپرسیونیستی حاکم است. برخی از این آثار در طی زمان یا در حین مرمت، دچار آسیب‌های ویژه‌ای می‌شوند. مثلاً لخته‌ رنگ‌ها چون از لایه‌ی ضخیم رنگ تشکیل شده اند سالها طول می کشد تا خشک شوند و نرم هستند و ممکن است با کوچک‌ترین فشار صاف شوند. علاوه بر این تغییرشکل پلیمرها و مواد چسباننده‌ی جدید مورد استفاده‌ی نقاشان معاصر، تغییرات بافت را در پی خواهد داشت. شناخت تکنیک نقاشان معاصر راه را به سوی شناخت آسیب‌های وارده به نقاشی در آینده باز خواهد کرد و خود نقاش را نیز در شناخت بیشتر ماده‌ی مورد استفاده‌اش یاری خواهد نمود. در این رساله به شناخت بافت، بررسی آن در لایه‌های مختلف نقاشی و آسیب‌شناسی بافت پرداخته شده است و در پایان با معرفی هشت هنرمند ایرانی که بافت در آثارشان قابل توجه است، آثار سه ‌هنرمند با روش‌های پیرسازی مورد بررسی قرار گرفته است. (ویرایش چکیده: نشریه‌ی دانش مرمت و میراث فرهنگی)