ساماندهی٬ طبقهبندی و الویتهای حفاظتی در مخزن آثار گنجینهی میراث فرهنگی زنجان
پایاننامهی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد تهران (دانشکدهی معماری و شهرسازی)، 1385
استاد راهنما: رسول وطندوست
استاد مشاور: اسماعیل طلایی
“هدف پژوهش بررسی و بهینهسازی محیطی مخازن موزهها٬ معیارهای حفاظت پیشگیرانه در مخازن آثار٬ بررسی و مطالعه شیوههای انبارداری در مخازن موزهها٬ شیوههای مدیریت در مخازن آثار و ارائهی سیستمهای استاندارد ذخیرهسازی مجموعهها٬ بررسی عوامل آسیبرسان بر مجموعه آثار موجود در مخازن و ارائهی راه حل مناسب٬ دستورالعمل حفاظتی و مرمتی برای مجموعه آثار موجود در مخازن و ارائهی روشهای استاندارد٬ توصیههای لازم جهت نگهداری و نمایش اشیاء موجود در گنجیهها و مخازن و ارائهی روشهای صحیح نگهداری مجموعهها٬ طبقهبندی و ساماندهی اشیاء مخزن زنجان٬ برآورد یک آمار کلی از تمام اشیاء تاریخی-فرهنگی موجود در مخزن آثار میراث فرهنگی و گردشگری استان زنجان٬ آگاهی یافتن از شرایط نگهداری آثار فرهنگی و تاریخی موجود در مخزن زنجان و ارائهی طرح مناسب جهت حفاظت و نگهداری هر یک از مجموعهها و نهایتاً اولویتبندیهای حفاظتی و مرمتی آثار موجود در مخزن مجموعهی زنجان میباشد. در نمونهگیری از یک کارشناس ارشد باستانشناسی٬ یک نفر کاردان مرمت جهت ساماندهی مجموعهی زنجان کمک گرفته شد. ضمناً در خصوص نحوهی طبقهبندی و وضعیت حفاظتی و مرمتی از چندین مخزن موزه در تهران بازدید به عمل آمد و با مسئولان موزهها و مخازن مشورت گردید. انجام این تحقیق بر پایهی مطالعات کتابخانهای و میدانی بوده و مراحل اجرایی به شرح ذیل میباشد.
بازدید از محل و مذاکره با مدیریت و امین اموال؛ جداسازی و تفکیک آثار موجود در مخزن از یکدیگر٬ دادن بر چسب اموال فرهنگی کد کارت به هر یک از اشیاء؛ تکمیل شناسنامههای تخصصی حفاظتی و مرمتی برای بیش از ۱۲۰۰ شیء توسط کارشناسان باستانشناسی و حفاظت و مرمت؛ مستندنگاری تصویری هر یک از اشیاء طبقهبندی و ساماندهی اشیاء در قفسهها به طور منظم؛ وارد نمودن اطلاعات در بانک اطلاعاتی کامپیوتری به منظور سهولت در گزارشگیری از دادهها٬ پردازش دادهها و نتیجهگیری و مطالعات کتابخانهای (استفاده از منابع فارسی٬ لاتین و اینترنت) میباشد. ابزار اندازه گیری: مشاهدات عینی٬ جهت تعیین اولویتهای حفاظتی و مرمتی؛ ابزارهای اندازهگیری و دوربین عکاسی جهت ثبت مشخصات فیزیکی اشیاء بوده است. نتایج حاصل از مشاهدات میدانی٬ بررسیهای محیطی٬ مطالعهی سوابق مرمت و حفاظت٬ کیفیت مراقبت و روند فرسایش و همچنین اولویتهای حفاظتی و مرمتی تعیین شده در مورد آثار موجود در مخزن این ضرورت را نشان میدهد که میبایست حداقل در مورد چگونگی ذخیره سازی آثار حساسیت بیشتری اعمال کرد و محلی برای اشیاء تدارک دید که در آن عوامل مخرب محیطی کنترل شده باشند و از سیستمهای ذخیرهسازی مناسب استفاده کرد. در این حال است که شی سالهای متمادی میتواند به حیات خود ادامه داده و برای نسلهای آتی محفوظ بماند.