کاوه بهرامزاده
حفاظت و مرمت آهکبری نقش شکارگاه درحمام حاجصالح سقز (اوایل قاجار)
پایاننامهی کارشناسی، دانشگاه زابل (دانشکدهی هنر و معماری)، 1389
استاد راهنما: داوود اسداللهوش عالی
شهرستان سقز دارای پیشینهی ۳ هزار ساله میباشد که در طول این ۳ هزار سال به دلیل موقعیت جغرافیایش همواره از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. آثار تاریخی این شهرستان اکثراً مربوط به هزارههای چهارم تا اول قبل میلاد و قرن ۱۹ و ۲۰ میلادی میباشد که از این میان میتوان به تپهی باستانی زیویه (هزارهی اول قبل میلاد)، مسجد دو مناره (دورهی قاجار) و حمام حاجصالح اشاره کرد. حمام حاجصالح در بافت قدیمی شهر ساخته شده که درب ورودی آن در بازار روز این شهر قرار دارد. این بنا در مجاورت کاروانسرای تاجوانچی (تاژوانچی) بنا گردیده، سبک ساخت این بنا اصفهانی و دارای تزیینات آهکبری منحصر به فردی است. در این پایاننامه سعی شده است تا دورهی تاریخی دقیق ساخت حمام و تزیینات آن را مشخص نموده (این بنا در اکثر منابع به دوره صفویه ـ زندیه نسبت داده شده است اما در این تحقیق تاریخ ساخت آن قاجار تشخیص داده شد) و چگونگی ساخت و فن اجرای آهکبریها مشخص گردد و نیز در ادامه آسیبهای وارده به آهکبریها و آسیبهای نقش شکارگاه مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل آخر هم به شرح عملیات حفاظت و مرمت نقش شکارگاه پرداخته شده است. در این فصل پس از تمیزکاری به روش مکانیکی و شیمیایی، قسمتهای طبله کرده به وسیلهی تزریق دوغاب گچ (گچ دندان پزشکی) در پلکسیتول ۵% در آب، با کمک گرفتن از روش بالشتکی این قسمتها به سطح تکیهگاه چسبانده و استحکام بخشی شد. در ادامه قسمتهای کمبود با استفاده از ترکیب گچ در پلکستول ۵% باز سازی شده و با آبرنگ موزونسازی قسمتهای بازسازی شده و رنگرفتگیها انجام گرفت و با پلکسیتول ۵% نیز اثر تثبیت نهایی شد.