آسیب‌شناسی سنگ‌های سیاه مجموعه‌ی پاسارگاد و پیشنهاد راه‌حل حفاظتی

آثار تاریخی مجموعه‌ی پاسارگاد از سه نوع سنگ با ساختار متفاوت بنا شده ‌اند که هر کدام روند تخریبی خاصی‌ را طی نموده ‌اند. یکی از این‌گونه‌ها، سنگ‌های سیاه می‌باشند که در مجموعه، بیشترین تخریب را دچار شده‌ و تاکنون هیچ اقدامی در جهت آسیب‌شناسی و محافظت از این سنگ‌ها صورت نپذیرفته است. توجه به این نکته‌ که سنگ‌های سیاه در قسمت‌های پایه‌ای بنا همانند پایه‌ستون‌ها و درگاه‌ها استفاده شده‌ اند و بر روی پایه‌ها، فشار قلمه ستون‌ها وجود دارد، بنابراین بررسی دقیق در مورد آسیب‌های ایجاد شده و جلوگیری از ادامه‌ی روند تخریب آن بسیار ضروری می‌باشد. برای رسیدن به این هدف در ابتدا، شناسایی گونه‌ی سنگ سیاه به‌وسیله‌ی بررسی‌های ماکروسکوپی، میکروسکوپی و آزمایش پتروگرافی صورت پذیرفته و سپس برای تعیین فازهای تشکیل‌دهنده‌ی سنگ که عامل مهم ساختاری می‌باشند، آنالیز XRD انجام گرفت و بر روی نمونه‌ی مورد نظر نیز در شرایط استاندارد آزمایشگاهی تست‌های جذب رطوبت، تخلخل، پوکی و … صورت پذیرفت که نتایج حاصله بیان‌ گردیده است. عوامل آسیب‌رسان محیطی، شامل عوامل فیزیکی، شیمیایی، انسانی و بیولوژیکی به طور عمده‌ بررسی و شناسایی شده و راه‌کارهایی نیز جهت حفاظت و مرمت سنگ‌های سیاه مجموعه‌ی پاسارگاد پیشنهاد گردیده است.