مقایسه و بررسی ساختار ظروف سنگ مرمر منطقۀ جیرفت و شهر سوخته بر اساس مطالعات آزمایشگاهی XRD-XRF و پتروگرافی

چکیده:

در این پژوهش سنگ مرمرهای به دست آمده از کاوش‌های جیرفت و شهر سوخته برای شناسایی تفاوت ساختاری آنها به روش‌های تجزیة دستگاهی و پتروگرافی آزمایش شدند. سنگ مرمرهای جیرفت زردرنگ و رگه‌های پراکنده و سنگ مرمرهای شهر سوخته رگه‌های از طیف زرد تا قهوه‌ای دارند. این تفاوت ظاهری نشان دهندۀ تفاوت ساختاری آنهاست. از اهداف مقاله، بررسی ساختار سنگ مرمرهای این دو منطقه و مقایسة نتایج تجزیة دستگاهی است. فاز اصلی تشکیل دهنده، کلیست است، اما ساختار‌شان تفاوت دارد. در نمونه‌های جیرفت کلسیت، فلسی شکل، اما نمونه‌های شهر سوخته شعاعی و سوزنی است. شرایط محیطی در ساختار سنگ‌ها، نقش تعیین کننده دارد و یکی از تفاوت‌های ساختار سنگ مرمرهای مناطق مختلف در نوع متامورفیسم و سرعت دگرگونی است. گردآوری اطلاعات بر اساس مطالعات آزمایشگاهی و پردازش داده‌ها به صورت تحلیلی و مقایسه‌ای بود.

Abstract: Marble wares found in excavations in Jirof and Shahr-I Sokhta were analyzed by XRF and XRF and examined based on petrographic tests in order to reveal the structural differences. Samples of Jiroft are mainly yellow in color with scattered yellow veins, while those of the Shahr-I Sokhta are quite different in form and have colorful veins ranging from yellow to brown. The present study aimed mainly to examine the two mentioned marble samples structurally and to analyze them chemically. Analyses and petrographic tests revealed that although the two samples were mainly composed of calcite, they were different structurally; samples of Jiroft were structurally composed of scale calcite and those of the Shahr-I Sokhta of radial or needle-like calcite. The depth in which they were formed influences on structure as well. Moreover, the nature of metamorphism and its speed has affected on the structure of marble stones