هسته‌ی اوليه‌ی بخش حفاظت و مرمت آثار تاريخي پژوهشكده در سال ۱۳۵۱ در مركز سابق باستان‌شناسي ايران به وجود آمد. آزمايشگاه تحقيقاتي مركزي حفاظت و مرمت آثار تاريخي – فرهنگي از سال ۱۳۶۹ با هدف اجراي طرح‌هاي پژوهشي در زمينه‌ی ميراث فرهنگي، حفاظت و مرمت آثار تاريخي- فرهنگي و تربيت و تأمين نيروي انساني كارآمد، آغاز به كار کرد. در سال ۱۳۷۴ و با گسترش دامنه‌ی فعاليت آن، اين آزمايشگاه به مركز تحقيقات مرمت آثار تاريخي- فرهنگي تبديل گرديد. در سال ۱۳۸۳ با جدا شدن پژوهشگاه از سازمان ميراث فرهنگي كشور، مركز تحقيقات مرمت آثار تاريخي – فرهنگي به يكي از پنج پژوهشكده آن بدل گشته و به پژوهشكده حفاظت و مرمت آثار تاريخي- فرهنگي تغيير نام يافت. اين پژوهشكده مركب از چهار گروه پژوهشي: حفاظت و مرمت اشیا، شناخت مواد و فناوری، فرآیندهای فرسایش و باستان سنجی و علوم طبیعی است.
برگرفته از: پژوهشکده‌ی حفاظت و مرمت آثار تاریخی-فرهنگی
