اصول حفاظت سوزن‌دوزی‌های فلزی بر روی پارچه‌های دوره‌ی صفوی

تاریخ هنر و میراث فرهنگی ما سرشار از آثار هنری از جمله سوزن‌دوزی‌های فلزی مزین‌شده بر روی پارچه‌های تاریخی می‌باشد و حفاظت و صیانت این‌گونه آثار که زینت‌بخش مجموعه‌های شخصی و موزه‌هاست، حائز اهمیت است. تعداد زیادی از این آثار به دلیل شرایط نامناسب نگهداری، استحکام، رنگ و تلالؤ اولیه‌ی خود را از دست داده، تیره، کدر و فرسوده شده اند و مستلزم ارائه‌ی راهکارهای مناسب و اصولی، جهت حفاظت و مرمت این‌گونه پارچه‌ها و سوزن‌دوزی‌ها می‌باشند تا عوامل و فرآیندهای مؤثر در تخریب و آسیب آنها بررسی گردد. لذا برای تحقق اهداف این تحقیق، از روش‌های توصیفی و تحلیلی در خصوص فن‌شناسی پارچه‌ها و سوزن‌دوزی‌های فلزی عصر صفوی، عوامل موثر در آسیب، بررسی و معرفی مواد مورد استفاده در حفاظت و مرمت و نحوه‌ و میزان اثرگذاری این مواد و هم‌چنین شرایط اصولی و مبانی علمی حفاظت پیش‌گیرانه و مرمت این‌گونه آثار برای نگهداری، انبارداری و نمایش در موزه‌ها استفاده شده و در بخش عملی، یک قطعه از پارچه‌ی پرده‌ی برقع کعبه، که از یک سو دارای ارزشهای تاریخی، فرهنگی و زیباشناختی والایی به دلیل قداست کعبه بوده و از سوی دیگر وجود آلودگی‌ها برروی پارچه و سوزن‌دوزی‌های فلزی (طلا و نقره) ظاهر آن را بسیار تیره و کدر نموده، انتخاب شده و سعی شده تا با توجه به اصول حفاظتی، شیوه‌ای اتخاذ گردد که بهترین نتایج را دربر داشته باشد؛ به گونه‌ای که بر روی ظاهر و زیبایی اثر، تاثیر نامطلوب نداشته و اثر جهت نمایش در موزه ارائه گردد. (ویرایش چکیده: نشریه‌ی دانش مرمت و میراث فرهنگی)