وحید پورزرقان
بررسی و امکان استفاده از عسل به عنوان بازدارندهی خوردگی در حفاظت اشیاء برنزی تاریخی
پایاننامهی کارشناسی ارشد، دانشگاه هنر اصفهان (دانشکدهی حفاظت و مرمت)، 1388
استاد راهنما: غلامرضا وطنخواه
استاد مشاور: حمیدرضا بخشندهفرد
پدیده بیماری برنز مهمترین عامل تخریب اشیا برنزی باستانی محسوب میشود و تاکنون روشهای مختلفی برای مقابله با آن ارایه گردیده است. بازدارندههای شاخصی که برای این منظور مورد استفاده قرار گرفتهاند BTA و AMT میباشند. اساسیترین مشکل این بازدارندهها، غیر از تاثیر در کنترل بازدارندگی، سمیت و سرطانزا بودن آنهاست. در حالت ایده آل، این روش ها قادر به حذف یون کلر یا کنترل این بیماری اند ولی بعد از دورهی درمان دچار برخی تاثیرات جانبی میشوند. برای برطرف نمودن چنین مشکلاتی بازدارندههای طبیعی عسل مرکب میمند فارس، عسل کُنار و عسل آویشن با غلظتهای ppm ۲۰۰ تا ppm ۲۵۰۰در محلول سدیم کلرید M 5/0 بر روی آلیاژ برنز با درصد شبیه به آلیاژهای باستانی (Cu-10Sn) بهروش دستگاهی پتانسیو استات و روش کاهش وزنی در این پروژه مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین از میوهی درخت اقاقیا از خانواده Leguminosa ، و شیره درخت انجیر سفید از خانوادهی Moraceae ، در حضور و عدم حضور عسل برای بهبود تاثیر بازدارندگی استفاده گردید. نتایج حاصل از آنالیزها و تصاویر SEM-EDX از سطوح خورده شده کوپنهایی که بهمدت یک ماه در محلول بازدارنده و محیط خورنده قرار داشتند حاکی از تاثیر بهتر بازدارندگی عسل نسبت به مواد بازدارنده ترکیبی دیگر است. اما برای پیشنهاد کاربرد عسل برای بازدارندگی نیاز به انجام آزمایشات مشابه بر روی اشیاء برنزی باستانی میباشد.