راشد راهداری
تحلیل فن‌‌شناسی، آسیب‌شناسی و ارائه‌ی طرح حفاظت تزئینات گلی كوه خواجه‌ی سیستان
پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد تهران (دانشکده‌ی معماری و شهرسازی)، 1392
استاد راهنما: رسول وطن‌دوست
استاد مشاور: پرستو نعیمی طرئی
كوه خواجه تنها برجستگی سنگی دشت سیستان است كه در ۳۰ كیلومتری زابل قرار گرفته است و در آن آثاری از دوره‌های پارینه‌سنگی تا اواخر اسلامی وجود دارد. مهم‌ترین آثار تاریخی موجود در این كوه مربوط به دوره‌ی اشكانی و ساسانی است كه كهندژ در راس همه‌ی آنها قرار دارد. تزئینات موجود در كهندژ كوه خواجه در تاریخ هنر ایران اهمیت بسیار زیادی دارد. تزئیناتی شامل نقاشی‌ها، گچبریها و تزئینات گلی در آن اجرا شده است که این تزئینات و به‌ویژه تزئینات گلی از نظر فن اجرا كاملا منحصر به‌فرد هستند. در این پژوهش این تزئینات بعد از بررسی‌های تاریخی مورد بررسی فنی و آسیب‌شناسی قرار گرفتند. پس از آن در فصل پنجم مبانی نظری و روش‌شناسی حفاظت از این آثار بررسی شده است كه مشخص گردید در حال حاضر این آثار احتیاج به حفاظت شیمیایی نداشته و حفاظت كلی و معمارانه و به طور كلی كنترل شرایط محیطی بهترین راه حفاظت از آنها است البته باید یادآور شد كه حفاظت با استفاده از مواد شیمیایی جهت استفاده در مواقع اضطراری (یعنی هنگامی كه كنترل شرایط محیط به تنهایی قادر به حفاظت از این آثار ارزشمند نباشد) مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در فصل آخر با توجه به فصول قبل بسته به شرایط هركدام از تزئینات، راه حل حفاظتی مربوط به خود آن نقش، پیشنهاد شده است.