ساسان سامانیان
شناسایی لعاب آجر سفالهای هخامنشی در تخت جمشید
پایاننامهی کارشناسی ارشد، پردیس اصفهان، دانشگاه هنر، 1381
استاد راهنما: رسول وطندوست
استاد مشاور: شهلا ذبیحی; حسین احمدی
آجرهای لعابدار مورد بررسی در این پروژه متعلق به زمان هخامنشیان در تخت جمشید است که به رنگهای سفید، سبز کمرنگ، سبز پررنگ، قهوهای تیره، خاکستری و زرد حنایی رنگآمیزی شده اند؛ هر رنگ بهوسیلهی خطوط آبی لاجوردی (سرمهای) احاطه شده و به این ترتیب رنگها از هم تفکیک شده اند و معمولاً طرحهایی مانند دوایر متحدالمرکز، مثلثها، گلهای رُزِت شانزدهپر، مستطیلهای رنگی، گلهای لوتوس و برگ درخت نخل دارند. با استفاده از روشهای T.G.A،X.R.D ، S.E.M، D.T.A و شیمی تر، بدنه و لعابها تا حدودی شناسایی شدند. نتایج نشان میدهد که بدنهی این نوع آجرها، کاملاً سیلیسی و بسیار متخلخل اند. لعابهای سبز کمرنگ و سبز پررنگ و زرد حنایی سربی بوده و لعابهای خاکستری، آبی لاجوردی و سفیدرنگ، قلیایی بوده اند. در ترکیب تمام لعابها Fe (آهن) و Mg (منیزیم) وجود دارد که احتمالاً در ترکیب اصلی (لعاب پایه) غیر از اثرات رنگی، بصورت ناخالصی نیز وجود داشته اند. نتایج هر آزمون نیز به صورت مستقل مورد تجزیه و تحلیل و در ادامه مورد مقایسه و نتیجهگیری قرار گرفته است. /(ویرایش چکیده: نشریهی دانش مرمت و میراث فرهنگی)