شکل‌گیری و دگرگونی تاریخی میدان نقش‌جهان اصفهان

میــدان نقش‌جهــان از میدان‌هــای مهــم و مشــهور ایــران اســت کــه تــا به‌حــال مطالعــات مختلفـی پیرامـون آن صـورت گرفتـه اسـت. بـا وجـود آنکـه مقـالات و کتاب‌هـای متعـددی بــه ذکــر تاریخچــه‌ی ایــن میــدان کهــن ایرانــی و به‌ویــژه در ارتبــاط بــا ابنیــه تاریخــی شـکل‌دهنده آن پرداخته انـد، امـا در ارتبـاط بـا تحـولات ایـن میـدان از بُعـد شـهری به‌ویـژه، در دوره‌ی معاصـر شـامل دوره‌ی پهلـوی تاکنـون کمتـر نوشـته‌ی مدونـی بـه چشـم میخـورد. در ایــن نوشــتار شــکل‌گیری و ســیرتحول میــدان نقش‌جهــان به‌عنــوان یــک فضــای شــهری و یــک عنصــر شــهری از زمــان شــکل‌گیری تــا زمــان کنونــی مــورد بررســی قــرار گرفتــه اســت. هــدف از ایــن بررســی مستندســازی ایــن تحــولات و تجربه‌آمــوزی از مداخلاتــی اسـت کـه تاکنـون در ایـن میـدان صـورت گرفتـه اسـت. روش تحقیـق توصیفـی – تحلیلـی مبتنــی بــر منابــع و متــون تاریخــی و در مــواردی از طریــق برداشــت‌های میدانــی در محــل اسـت. بررسـی تحــولات میـدان از ابتـدای شـکل‌گیری تـا کنـون بیانگـر ایـن نکتـه اسـت کـه میـدان نقش‌جهـان بـه عنـوان یـک فضـای شـهری نسـبت بـه وضعیـت اولیـه خـود در دوره‌ی صفـوی دچـار تغییراتـی شـده کـه عمدتـا مربـوط بـه فضـای بـاز میـدان اسـت و ایـن تغییــرات در بســیاری مــوارد از ظرفیت‌هــا و قابلیت‌هــای میــدان بــه عنــوان یــک فضــای شـهری موفـق کاسـته و مشـکلاتی را بـرای عملکـرد بهینـه‌ی میـدان در دوره معاصـر بـه وجـود آورده اسـت.