ظهور و زوال خانه‌های صخره‌ای روستای توریستی کندوان

روستای کندوان یکی از مناطق زمین گردشگری ایران است که در استان آذربایجان شرقی و جنوب شهرستان اسکو قرار دارد. این روستا به‌خاطر صخره‌های مخروطی‌شکل در بردارنده‌ی خانه‌های روستایی از شهرت بالایی برخوردار است. سنگ‌های مخروطی‌شکل این روستا در معرض عوامل مخرب متعددی قرار دارند. فرسایش و هوازدگی در امتداد صفحات شکستگی موجود در توده‌ی سنگ، مهم‌ترین عامل ایجاد اشکال مخروطی بوده ولی با ادامه‌ی فرسایش و عدم حفاظت و مرمت [آن‌ها]، خانه‌‌های صخره‌ای مذکور در معرض تخریب قرار گرفته اند. براساس مطالعات میکروسکوپی، توده‌ی سنگِ روستای کندوان به‌خاطرِ داشتن اجزای تشکیل‌دهنده‌ی ناپایدار، با جورشدگی ضعیف و گرد‌شدگی بالا، مقاومت و دوام پایینی در برابر عوامل مخرب و تنش‌های وارده دارد. علاوه بر آن، توده‌ی سنگ کندوان سنگی است با چگالی پایین و تخلخل بالا که این ویژگی‌ها باعث شده است سنگ‌ها ظرفیت بالایی برای جذب آب داشته باشند. درصد جذب بالای آب به‌همراه چرخه‌های ذوب و انجماد باعث متلاشی شدن آن می‌شود. سختی و مقاومت فشاری پایین این سنگ‌ها نیز باعث فرسایش‌پذیری سریع و دوام پایین آن‌ها برای متحمل‌شدن فشار دوباره است. رشد و توسعه‌ی کلنی‌های زیستی از جمله گُل‌سنگ‌ها به‌طور گسترده در سطح خانه‌ها دیده می‌شود که فعالیت آن‌ها به بافت سنگ آسیب می‌زند. هم‌چنین در سال‌های اخیر به‌دلیل فعالیت‌های غیراصولی اهالی و انتقال آب و برق و گاز و غیره، خانه‌های سنگی مذکور با سرعت بیشتری در حال تخریب هستند.