فلزکاری سلجوقی، هنری اسلامی با هویت ایرانی

نقش ترکان سلجوقی در تاریخ هنر ایران به نحوی سامان یافته که اغلب تاریخ‌دانان و متخصصین هنر، عصر حکومت آنان را اوج هنرهای اسلامی ایران در طول چهارده قرن گذشته دانسته اند. اگرچه گستره‌ی امپراطوری سلجوقی از چین تا اندلس را در برگرفته بود، اما به سبب زندگی پیشین کوچ رویشان هنر قابل ملاحظه‌ای نداشته اند. در همین راستا مرکزیت فرهنگی ایران در آن عصر باعث شد کلیه‌ی خط مشی‌های هنری خود را از ایران گرفته و با حمایت‌های خود آثار بسیاری در غالب معماری، صنایع مستظرفه و … تولید و به سر حد کمال برسانند. از جمله هنرهایی که در این دوره توانسته شکوفایی عصر فرهنگی دوره‌ی سلجوقی را در هنر ایران به نحو شایسته‌ای در خود جای دهد، فلزکاری بوده است. در این دوره فلزکاری با قالب ایرانی-اسلامی‌اش در شهرهایی مانند هرات، مرو، ایالات خراسان قدیم و هم‌چنین اصفهان به اوج خود رسید. به نحوی که شکوه آن را در مکتب فلزکاری خراسان می‌توان بررسی نمود. در این نوشته به بررسی ویژگی‌های هنری فلزکاری عصر سلجوقی، فلزات مورد استفاده، روش‌های متداول تزیین اشیاء فلزی و بررسی و تقسیم بندی گستره‌ی نقوش به‌کار‌رفته در آن پرداخته شده است.