حفاظت و مرمت یک نمونه از اسکلت های انسانی متعلق به سایت موزه عصر آهن تبریز

از مهمترین موادی که در اغلب کاوشهای باستان شناسی بدست می آید بقایای اسکلت انسان و حیوانات است. استخوان ماده ای ترکیبی است که از بخش های آلی و معدنی تشکیل شده است و از لحاظ وزن خشک تقریبا ۷۰ % ماده معدنی و ۳۰ % ماده آلی است. این ماده ارزشمند، در برابر عوامل محیطی و میکروارگانیسم ها تخریب می شود و ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی خود را از دست میدهد. از این رو حفاظت از این مواد امری ضروری است. گورستان عصر آهن تبریز، گورستانی است که در فضای طبیعی خود همراه با تدفین های انسانی و آثار درون آنها تبدیل به سایت موزه شده است. هدف این پایان نامه حفاظت و مرمت یک نمونه از اسکلت های انسانی متعلق به این سایت موزه با توجه به تصاویر موجود در زمان کاوش و حذف عوامل آسیب رسان به اسکلت و انتخاب استحکام بخش مناسب است. نتایج آزمایش های Ec خاک، نوع دانه بندی خاک، pH، شناسایی کیفی نمک های محلول (آنیون ها) و سنجش رطوبت محیط دفن نشان از داشتن نمک شور قوی در خاک و درصد بالای رطوبت را دارد. همچنین نوع خاک، لوم رسی و pH خاک و استخوان خنثی و قلیایی ضعیف مشخص شد. پس از مطالعه و بررسی های لازم اسکلت به منظور حفاظت و مرمت از گور برداشته و به کارگاه مرمت انتقال داده شد و خاک کف گور نیز به منظور نمک زدایی برداشته و با آب مقطر نمک زدایی شد. استحکام بخشی استخوان ها با نانو هیدروکسی آپاتیت انجام شد و بازسازی قسمت های مفقودی با گچ مولدانو و چسب سیماکریل R83 صورت گرفت. برای جلوگیری رطوبت داخل گور پلکسی گلس و ژئوممبران به عنوان عایق های رطوبتی پیشنهاد شدند. از پلکسی گلس به عنوان عایق برای جلوگیری از رطوبت بالارونده در کف گورها مورد استفاده قرار گرفت.