آسیب‌شناسی نقش‌برجسته‌ی تنگه‌چوگان در بیشاپور: (تاج‌گیری شاپور اول از اهورامزدا و پیروزی وی)

نقش‌برجسته‌ی تاج‌گیری شاپور اول از اهورامزدا و پیروزی شاه در تنگه‌چوگان بیشاپور در استان فارس، متعلق به‌ دوران ساسانی و با درازای متجاوز از ۱۰ متر و بلندای قریب ۵ متر دیده می‌شود و اولین نقش‌برجسته در بدنه‌ی سمت‌ راست تنگه است. این نقش برجسته قدیمی‌ترین نقش‌برجسته‌ی بیشاپور است که به دلیل عدم رسیدگی، قسمت‌ اعظم آن آسیب دیده و ریخته است. براساس بررسی‌های انجام شده بر روی سطوح این نقش‌برجسته، یک پوشش‌ آلودگی سیاه‌رنگ مشاهده گردیده که این پوشش سیاه تقریباً تمام صخره‌ی کوه‌های این منطقه را تحت تأثیر قرار داده‌ است. از آن‌جایی‌که تا کنون مطالعات علمی و آزمایشگاهی در خصوص آسیب‌شناسی و فن‌شناسی نقش‌برجسته‌های‌ تنگه‌چوگان و شناسایی لایه‌ها و مکانیزم‌های تخریب احتمالی بر روی آن‌ها و هم‌چنین راه حل حفاظتی برای این‌ نقش برجسته‌ها ارائه نگردیده است. بنابراین برای رسیدن به این هدف، با مطالعات آزمایشگاهی، ساختار نوع سنگ‌ و گونه‌ی گلسنگ‌های موجود بر روی آن مشخص، و حضور یا عدم حضور این لایه‌ها از نقطه نظر مبانی مرمت نیز مورد تحلیل قرار گرفت.