سیتا سعیدی
بررسی فنشناسی و آسیبشناسی رنگ در نقاشی ایرانی دورهی صفوی، ارائهی یک روش حفاظتی در مورد رنگ نقاشی روی کاغذ
پایاننامهی کارشناسی ارشد، پردیس اصفهان، دانشگاه هنر، 1374
استاد راهنما: ماندانا برکشلی; ناصر فرزان
از خصوصیات بارز نگارگری در ایران، کاربرد رنگهای درخشان، به قویترین و خالصترین کیفیت میباشد که در بین نگارههای دنیا ویژگی خاصی دارد. هدف از انتخاب موضوع فنشناسی و آسیبشناسی نقاشی، مطالعهی ساختار نقاشی، به خصوص رنگ بود. در این ارتباط، اطلاعاتی در مورد انواع رنگ جمع آوری شد که به بررسی روش تهیهی رنگ و شناسایی رنگهای نقاشی و خصوصاً نگارگری کمک مینماید. در این رساله ضمن شناسایی آسیبها و عوامل تخریب، روشهای حفاظتی نقاشی به خصوص رنگ مورد برسی قرار گرفت. یکی از مهمترین آسیبهای نقاشی، تیرهشدن رنگها به مرور زمان میباشد. وجود ترکیبات سرب (سفیداب شیخ و سرنج) در رنگ نقاشی، بر اثر آلودگیهای محیط، تیره و قهوهای میشوند و ظاهر نامطلوبی به نقاشی میدهند. در این پروژه، دو نمونه نقاشی از دورهی صفوی انتخاب شد. سپس رنگهای تیرهشدهی سفید و آبی نقاشی به کمک روشهای آزمایشگاهی شناسائی شد. تأثیر پاککنندهها روی رنگهای مختلف بررسی و پِراکسید هیدروژن به عنوان بهترین حلال برای تمیز کردن لکهها و رنگهای تیرهشده، به خصوص ترکیبات سربدار شناخته شد.